You’re most welcome m’dame

...dat is de zin die ik deze week het meest heb gehoord. Dat de mensen hier heel gastvrij zijn is dus een understatement!

Maandag, de eerste dag van mijn co-schap in het Villa Maria Hospital, heb ik me om 8.30 bij dr. Moses gemeld. Dit is de arts die het ziekenhuis leidt en tevens mijn supervisor. Met hem heb ik afgesproken om de eerste week als oriëntatieweek te gebruiken, om zo alle afdelingen van het ziekenhuis te leren kennen.
Na dit gesprek ben ik door Jacynta, een soort P&O medewerkster, rondgeleid in het ziekenhuis. Ik heb ongeveer 100 handjes geschud en even vaak bovenstaande zin gehoord…

Het ziekenhuis wordt gerund door de nonnen en bestaat uit vier afdelingen: Female ward, Male ward, Children’s ward en Maternity ward (zwangere vrouwen). Daarnaast is er nog een OPD (Out Patiënt Department, soort combi tussen een huisartspraktijk, eerste hulp en poli), een ART-clinic (waar mensen Anti Retro Viral therapy, HIV behandeling krijgen) en een operatiekamer, wat hier ‘Theatre’ wordt genoemd.
Patiënten krijgen in het ziekenhuis alleen medische zorg, voor de rest moet de familie zorgen, waardoor het rondom het ziekenhuis druk is met kokende en wassende mensen.

In het ziekenhuis wordt precies bijgehouden hoeveel naalden etc. de patiënt nodig heeft gehad, zodat ze daarvan bij ontslag de rekening gepresenteerd krijgen. Veel patiënten gaan tegen doktersadvies in naar huis, omdat het geld op is. Deze week brak er op de maternity ward ook nog lichtelijk paniek uit, omdat een baby’tje al een tijdje alleen in bed lag te huilen en de moeder in geen velden of wegen te bekennen was. Gevreesd werd dat ze met de noorderzon vertrokken was, omdat deze vrouw nog veel schulden open had staan in het ziekenhuis…

Heb maandag besloten op de Female ward te beginnen. Op deze afdeling liggen alleen maar vrouwen en bestaat uit een grote zaal met ongeveer 25 ‘bedden’ en daarnaast nog enkele privé kamertjes voor mensen die meer geld hebben. Dr. Michael is de verantwoordelijke arts op deze afdeling en heb met hem visite gelopen. Visites door de dokters vinden alleen plaats op maandag, woensdag en vrijdag en op de andere dagen zijn zij vaak ook niet aanwezig. Al is er wel altijd een dienstdoende arts te bereiken.

Op dinsdagochtend viel ik meteen met mijn neus in de boter, kwam namelijk in het wekelijkse uitgebreide ochtendgebed terecht. (Écht iets voor mij ;)) Al het ziekenhuis personeel is hierbij aanwezig. Er werd flink gezongen, geklapt en door sommigen zelfs gedanst en ik voelde me op dat moment echt heel wit. (Denk overigens dat als het er in de Nederlandse kerken zo aan toe zou gaan dat het er een stuk drukker zou zijn). Ik werd vervolgens ook nog door de hoofdnon aan iedereen voorgesteld, wat veel gegiechel opleverde vanuit de student nurses. Mijn naam kan hier niemand uitspreken.
Ben daarna naar de ART-clinic gegaan, waar het ‘adolescenten’-dag was, waardoor ik de hele ochtend HIV positieve kindjes heb gezien. Deze kinderen zijn over het algemeen al vanaf hun geboorte besmet en komen vaak alleen naar dit spreekuur omdat ze hun ouders aan AIDS hebben verloren en dus wees zijn. Bij iedere patiënt gaat het er eigenlijk hetzelfde aan toe, er wordt gevraagd of ze klachten hebben, hun medicatie wordt daarop eventueel aangepast. Vervolgens wordt de medicatie geteld die ze nog over hebben, wat een indicatie zou moeten geven van hun therapietrouw (niet erg betrouwbaar natuurlijk) en daarna wordt nieuwe medicatie uitgeteld waardoor ze er weer tegenaan kunnen tot de volgende afspraak.
Vanuit de ART-clinic vindt ook iedere dag een outreach plaats, waarbij naar afgelegen dorpjes wordt gereden om daar HIV medicatie uit te delen. Ik hoop volgende week een keer mee te kunnen!

Woensdag ben ik naar de Maternity ward gegaan, de afdeling van dr. Moses. Op deze afdeling liggen zwangere vrouwen met complicaties (vaak malaria), of vrouwen die net zijn bevallen of een keizersnede hebben ondergaan. Had ook geluk dat er net een vrouw (19 jaar) aan het bevallen was van haar 3e kindje, waardoor ik dit meteen heb kunnen zien.
Tijdens het bevallen ligt de vrouw op een bed met daarop een grote opengeknipte vuilniszak, de infuusstandaard is van hout en door een slechte timmerman gemaakt want kan zonder steun niet eens blijven staan. Stuwbanden, voor het prikken van een infuus, kennen ze hier niet, er wordt gewoon een handschoen strak om de arm geknoopt. Vrouwen krijgen hier tijdens het bevallen uit principe ook geen pijnmedicatie en er is meestal geen familie aanwezig.

Ben op woensdag ook nog naar de OPD gegaan, waar de chirurg (dr. Eddy) spreekuur hield. Op donderdag voert hij dan de operaties uit.

Vandaag zou het dus ‘operation-day’ moeten zijn. Vanochtend dan ook vol goede moed naar het ‘theatre’ vertrokken, daar bleken echter én geen patiënten én geen chirurg te zijn. ’s Middags nog een keer teruggegaan, toen was er wel een patiënt die geopereerd moest worden, maar was het maar de vraag of er nog een chirurg op zou komen dagen. Daarom nog maar een tijdje bij een van de nonnen gezeten die spreekuur hield op de OPD.

De dagen in het ziekenhuis zijn tot nu toe kort geweest en denk dat ze ook niet veel langer gaan worden. De artsen zijn maar beperkt aanwezig en als zij er niet meer zijn gebeurt er weinig. Ook is de taalbarrière lastig, de meeste patiënten spreken Luganda. Ik krijg hiervan dan door de arts of verpleegkundigen een korte samenvatting in het Engels. Maar ook dat is soms lastig te verstaan, omdat ze hier de neiging hebben erg zacht te praten en met een heel ander accent. Ook qua handelingen ben ik terughoudend, veel mensen zijn HIV positief en wat dat betreft kun je natuurlijk nooit voorzichtig genoeg zijn.

Ik vermaak me in mijn vrije tijd tot nu toe nog wel prima. Ik krijg vaak bezoek van een of meerdere van de 150 student nurses die hier op de campus wonen. Verder ben ik deze week voor het eerst alleen achter op de boda naar Masaka (stadje) geweest. Dat betekent dus onderhandelen met de boda-chauffeur over de prijs. Dat ze voor mij een speciale ‘mzungu-prijs’ hanteren kan ik niet voorkomen, maar wil in ieder geval niet ten opzichte van andere blanken afgezet worden. Heb trouwens in Masaka een andere blanke gezien, die zijn hier zo zeldzaam dat ik bijna de neiging had om er een foto van te maken.
Ook hebben deze week de loodgieters de waterleiding en de wc gemaakt, waardoor alles weer zou moeten werken…er is alleen nog steeds geen water.
En valt iedere dag de stroom wel een paar keer uit. Overdag merk ik dat meestal aan de grote plas water bij de koelkast, ’s avonds wordt het dan ineens wel héél donker.

Heb ondertussen ook een rooster gekregen en begin volgende week op de OPD en ART-clinic. Dit wordt wel meteen een korte week, omdat ik morgen voor een lang weekend vertrek naar Lake Bunyonyi, vlakbij de grens met Rwanda. Het schijnt daar erg mooi te zijn en ga samen met Annet, Johanna, een Duits meisje en een groep Noren die zij hebben leren kennen. Ik lig op de route, dus ze pikken mij op. Heb aan dr. Moses voorgesteld om op zondag alleen terug te reizen, zodat ik geen dagen in het ziekenhuis zou missen. Maar hij had liever dat ik op dinsdag met de anderen mee terug zou komen. Geen probleem natuurlijk…

Wist je dat:
- Patiënten hier regelmatig voor me knielen, overigens alleen vrouwen en kinderen, mannen houden het meestal bij staren.
- Behalve een vrouwelijke arts ik hier de enige vrouw ben die broeken draagt.
- Ik sowieso goed moet letten op mijn kleding om nog meer starende blikken te voorkomen. (Dat terwijl veel vrouwen hier overduidelijk geen bh dragen..)
- Ik vandaag mijn eerste huwelijksaanzoek heb gehad.
- Ik dit natuurlijk beleefd heb afgeslagen.

Oja, voordat ik dit enorme boekwerk af ga sluiten, heb deze week gehoord dat half maart waarschijnlijk twee Nederlandse verpleegkunde of verloskunde studenten naar Villa Maria komen. Wat natuurlijk erg leuk zou zijn!

Foto’s: https://picasaweb.google.com/108380305573386287499/VillaMariaVillaMariaHospital?authkey=Gv1sRgCNWX5Lb1uIWyqwE#

En verder wil ik iedereen natuurlijk een superleuke carnaval wensen!