Female ward en Ssese Islands!

Na bijna twee dagen geen stroom gehad te hebben, met als gevolg een lege laptop, lege telefoon, stinkende koelkast en vanaf 7u ’s avonds in het pikkedonker zitten (wel sfeervol met die kaarsjes!) is dit verhaaltje iets later dan gepland, maar hier istie dan toch!
Oja, ik heb ook al geen water sinds vorige week woensdag.. This Is Africa!

Afgelopen week heb ik het grootste deel van mijn tijd doorgebracht op de ‘Female ward’, waar (zoals de naam al zegt) alleen maar vrouwen liggen. Blijft toch raar dat patiënten hier puur op hun geslacht worden ingedeeld, in plaats van op de aard van hun ziekte.
Op deze afdeling liggen veel vrouwen die vanuit de ART-clinic worden doorverwezen. HIV-patiënten krijgen door hun lagere afweer nu eenmaal sneller te maken met allerlei infecties. Daarnaast heb ik op deze afdeling de meest uiteenlopende dingen voorbij zien komen. (Dat is dan weer het voordeel van indeling op basis van geslacht in plaats van op ziektebeeld). Zo ligt er al sinds dat ik naar Villa Maria ben gekomen een vrouw die met haar voet in een doorn is gaan staan en wat vervolgens enorm geïnfecteerd is geraakt. Met als gevolg een voet die helemaal open ligt, je kunt de pezen en botten zo zien liggen. Over de geur zullen we het maar niet hebben..
Erg frustrerend ook dat er al weken niets ondernomen wordt, tijdens iedere artsenronde wordt in haar status geschreven ‘for surgeon’s opinion’, maar niemand bedenkt het om de chirurg dan ook maar even een belletje te geven. Nadat dit woensdag weer gebeurde heb ik dr. Michael gevraagd waarom hij dr. Eddy niet even zou bellen (op woensdag is hij tenslotte in Villa Maria). Of het hier aan heeft gelegen weet ik niet, maar de chirurg is er dan uiteindelijk toch bijgehaald.
Daarnaast nog een 19-jarig meisje voorbij zien komen, die door een lokale geneesheer (die daar duidelijk niet voor bevoegd was) een abortus heeft laten uitvoeren. Waarschijnlijk met het oog op kostenbesparing, maar uiteindelijk was ze toch duurder uit, aangezien ze dit in het ziekenhuis hebben moeten herstellen.
En ben wederom tegen de beperkingen van de gezondheidszorg in een streekziekenhuisje in Oeganda aangelopen. Zo ligt er ook al enkele weken een vrouw op de afdeling met een meningitis (hersenvliesontsteking). Omdat in Villa Maria niet onderzocht kan worden welke bacterie dit veroorzaakt, wordt er nu blind de ene na de andere antibiotica gegeven. Voor doorverwijzing naar een groter ziekenhuis heeft ze geen geld.
Daarnaast kwam er woensdag nog een vrouw binnen die waarschijnlijk op dat moment een hartaanval had. Maar omdat ook hiervoor de diagnostische mogelijkheden ontbreken, wordt er wederom blind een behandeling ingezet. Om maar een letterlijke vertaling te geven van wat dr. Michael hierover zei: ‘Je bent behoorlijk genaaid als je met een hartaanval hier terechtkomt’.

Omdat Claire en Suzanne afgelopen week ook nog een beetje zoekende waren naar wat zij precies in het ziekenhuis kunnen doen, hebben ze veel dezelfde dingen gedaan als ik. Fijn om ook eens in het Nederlands over iedereen te kunnen praten. In plaats van dat je alleen ergens rondloopt, continu het woordje ‘mzungu’ hoort, er verder de ballen niet van verstaat, maar iedereen het nogal grappig schijnt te vinden..

Ook het chirurgisch spreekuur hebben we met zijn drieën bijgewoond. Dr. Eddy, toch wel een beetje de macho-man onder de dokters hier, voelde zich enorm vereerd met drie blanke vrouwen in zijn kamer en dacht ook wel even een date te kunnen scoren.

Donderdag was ook de eerste operatiedag dat dr. Eddy zelf aan de slag ging. In zo’n drie uur tijd heeft hij er vijf operaties doorheen geknald. Ik had gehoopt dat er nu iets subtieler gewerkt ging worden dan bij de andere ‘gelegenheids-chirurgen’, maar helaas ging het er ook nu redelijk ruw aan toe.
Op het programma stonden een cholecystectomie (verwijdering van de galblaas), hernia inguinalis (liesbreuk), nakijken van een scrotum, necrosectomy (het dode weefsel wegsnijden van de voet van de vrouw waar ik het hierboven over had) en een hernia umbilicalis (navelbreuk) bij een klein kindje.
Vooral die necrosectomy was niet erg prettig om te zien. Het leek alsof de chirurg zomaar in het wilde weg wat stukken voet aan het wegknippen was, wat hij vervolgens in een emmer eronder ‘neerflatste’. Om na een tijdje te besluiten dat er niets meer te redden viel en dat die vrouw maar moet gaan nadenken over amputatie. Daar heeft die arme vrouw dan al die weken op liggen wachten..
Ook went het nog niet echt om patiënten tijdens de operatie wakker te zien worden of zelfs flink pijn te zien hebben. De vrouw met de liesbreuk werd zelfs onder lokale verdoving geopereerd, omdat ze totale verdoving niet kon betalen. Ik vond het echt onmenselijk om te zien hoeveel pijn zij had. Maar ook de totale verdoving is hier niet wat hij zijn moet. Dr. Eddy vertelde dat ze hier werken met ‘fake drugs’ uit India. De Lidocaïne bestaat bijvoorbeeld maar voor zo’n 20% ook daadwerkelijk uit Lidocaïne. Maar bij gebrek aan beter doen ze het er maar mee.

Ssese Islands, paradijsje op aarde!
Vrijdag na de ward round kon het weekend weer beginnen. En deze keer stonden de Ssese Islands op het programma. De Ssese Islands bestaan uit 84 eilanden en liggen in het Victoriameer. Ze zijn vernoemd naar de Tseetsee-vliegjes die slaapziekte veroorzaken en zo’n 100 jaar geleden flink hebben huisgehouden op deze eilanden. We konden in onze reisgidsen geen waarschuwingen terugvinden over deze vliegen, maar op het eiland zelf zag je nog wel verschillende speciale lokmiddelen hangen. Tot nu toe voel ik me nog niet slaperiger dan anders..;)
Het grootste eiland, Buggala, met daarop de ‘toerische trekpleister’ Kalangala was onze plaats van bestemming. Aangezien we net als de locals ernaartoe gingen reizen met een matatu (mini van), was de reis al een hele belevenis. Met een busje vol Afrikanen (en drie geplette mzungu’s) zijn we anderhalf uur over een onverharde weg naar de ferry toe ‘gehobbeld’. Op het hoogtepunt zaten we met zo’n 20 personen, een enorme televisie en een heleboel andere bagage in een busje voor 14 personen. Maar zoals de man in het taxi-park dan ook tegen ons zei, toen wij ons afvroegen of het busje niet al vol zat, ‘passen er hier wel vier mensen op één stoel’.
Na een uurtje op de ferry te hebben gewacht konden we aan boord van dit gevaarte, wat een beetje als vluchtelingenvervoer voelde. Na een tocht van 50 minuten kwamen we aan bij het eiland, waar we weer met z’n allen in het busje geladen werden om nog zo’n anderhalf uur over, wederom onverharde, wegen te crossen naar Kalangala. Tussendoor stopt de chauffeur ook regelmatig om wat boodschappen te doen, of wat dan ook, ondanks dat hij een busje vol half stikkende mensen heeft..

Maar het was zeker de moeite waard. Het was er weer eens supermooi (zie foto’s) en doordat het er ook heel rustig was kreeg je echt het ‘op een onbewoond eiland gevoel’. Ook op het park waar we onze cottage hadden gereserveerd waren we, op een stelletje na, de enige gasten, waardoor we als VIP behandeld werden.
Zaterdagochtend was het bewolkt en zijn we het eiland verder gaan verkennen, waarbij we een heleboel aapjes hebben gespot. ’s Middags hebben we lekker op het strand gelegen en ’s avonds hebben we op het strand, bij een kampvuurtje, onder de sterrenhemel gegeten. Niks mis mee!

Zondagochtend moesten we helaas al weer vroeg vertrekken, omdat op zondag de ferry maar één keer gaat en we deze dus niet mochten missen. Even dachten we een luxe terugreis tegemoet te gaan. De eigenaar van het park had namelijk een taxi geregeld speciaal voor ons. Zodra we uit het zich waren verdwenen veranderde deze privé taxi echter in een vervoersmiddel voor 10 personen. Vervolgens werd er nog 2,5 uur lang door het dorpje gereden op zoek naar passagiers om al die nieuw gecreëerde zitplaatsen te vullen. Nadat deze, inclusief big momma, gevonden waren, moest er in een rotvaart naar de ferry gereden worden. Onderweg werden de banden regelmatig gecontroleerd (of ze er nog wel aanzaten?). Gelukkig was de ferry te laat en wij daardoor precies op tijd. We hebben er maar om gelachen..
Om het weekend in stijl af te sluiten zijn we bij Cafe Frikadellen gaan eten, waarna we er weer voor een week tegenaan kunnen.

Deze week staat in het teken van de ‘Male ward’ en omdat het dinsdag is zijn we natuurlijk ook alweer druk bezig met de weekendplannen. En verder duurt het nog maar twee weken voordat mama en Dorien mij al op komen zoeken!

Ik hoorde dat het in Nederland nu ook mooi weer is, ik zou zeggen geniet ervan! Hier is het nu gelukkig ook weer tropisch warm :)

Foto’s: https://picasaweb.google.com/108380305573386287499/Week4EnSseseIslands?authkey=Gv1sRgCNP75Our-cyQ9AE#

P.S. Ik weet dat sommigen post hebben opgestuurd en ik zit ze in het ziekenhuis daar iedere dag over achter de vodden, maar tot nu toe heb ik helaas nog niets ontvangen!